Interpretacja ogólna z dnia 21 czerwca 2011 r., sygn. PT8/033/IO1/AEW/11/PT-571 - Minister Finansów
Uwzględniając orzecznictwo sądów administracyjnych w kwestii
rozliczeń podatku od towarów i usług przez wspólnoty mieszkaniowe, w
celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy
podatkowe oraz organy kontroli skarbowej - na podstawie art. 14a ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8,
poz. 60, z późn. zm.) - uprzejmie wyjaśniam.
Zgodnie z
art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z
2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.), ogół właścicieli, których lokale
wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową,
która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być
pozwana. Przepis ten daje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki
organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jak wynika z powyższego,
wspólnota mieszkaniowa jest odrębnym od członków wspólnoty podmiotem
praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności
prawnej, może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.
Jednostka
powstała w oparciu o powyższy przepis art. 6 ustawy o własności lokali
posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą
(tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i
czynności wynikających z tej ustawy. Regulacja art. 13 ust. 1 ustawy o
własności lokali wskazuje na dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty
mieszkaniowej: jedne związane z nieruchomością wspólną i drugie,
związane z odrębną własnością lokalu. Tym samym właściciele lokali
zobowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z
nieruchomością wspólną, na pokrycie których uiszczają zaliczki w formie
bieżących opłat (art. 15 ustawy o własności lokali), oraz ponoszą
wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali (m.in. za wodę, ciepło,
odprowadzanie ścieków, gaz, energię elektryczną).
Wspólnota mieszkaniowa realizując wspólny interes właścicieli
występuje w odmiennych rolach w przypadku nabycia towarów i usług w
ramach zarządu nieruchomością wspólną oraz w przypadku nabycia towarów i
usług na potrzeby utrzymania poszczególnych lokali właścicieli.
W
pierwszym z wyżej wymienionych przypadków wspólnota, będąca jednostką
odrębną od właścicieli lokali, nabywając towary i usługi dla celów
nieruchomości wspólnej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz
właścicieli. W takiej bowiem sytuacji działa ona w imieniu własnym i na
własny rachunek, jako podmiot stosunków zobowiązaniowych wynikających z
zarządu nieruchomością wspólną, którego działanie jest jedynie
finansowane przez właścicieli wyodrębnionych lokali mieszkalnych (m.in. w
formie zaliczek, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o własności
lokali), mających udziały w nieruchomości wspólnej. Tym samym odbiorcą
nabywanych towarów i usług jest wspólnota mieszkaniowa, jako odrębny od
jej członków podmiot praw, i to ona występuje jako ostateczny konsument.
W takim więc zakresie nie świadczy ona żadnych czynności opodatkowanych
podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli odrębnych lokali.
Zatem uiszczanie przez członków wspólnoty należności tytułem pokrycia
kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie jest objęte przepisami ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54,
poz. 535, z późn. zm.). W konsekwencji brak jest podstaw do fakturowania
wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami, w związku z
ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną.
Natomiast w
drugim przypadku, gdy wydatki ponoszone są przez właściciela wyłącznie w
związku z odrębną własnością lokalu, wspólnota w zakresie nabywanych
towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w
odmiennej roli. Nabywa bowiem towary i usługi w swoim imieniu jednakże
na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet
tych zakupów stosownych wpłat. Tym samym wspólnota zakupując towary i
usługi, które następnie przyporządkowuje poszczególnym lokalom, dokonuje
ich odsprzedaży właścicielom lokali. W takiej sytuacji środki uiszczane
przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie stanowią w
istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi. W
konsekwencji w odniesieniu do rozliczania wydatków związanych z
utrzymaniem poszczególnych lokali, ponoszonych m.in. z tytułu zakupu
przez wspólnotę towarów i usług do tych lokali, zastosowanie znajdą
przepisy o podatku od towarów i usług.
Mając na względzie powyższe
należy stwierdzić, iż wspólnota dokonując odsprzedaży właścicielom
lokali, zakupionych uprzednio w tym celu, towarów i usług związanych
wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali, działa jako podatnik
podatku od towarów i usług i w sytuacji niekorzystania przez nią ze
zwolnienia podmiotowego, dokonywane przez nią czynności w ww. zakresie
winny być dokumentowane fakturami, wystawianymi zgodnie z zasadami
przewidzianymi w art. 106 ww. ustawy o podatku od towarów i usług oraz
przepisach do niej wykonawczych.
Biorąc pod uwagę dotychczasową
niejednolitość praktyki i interpretacji przepisów prawa podatkowego w
zakresie będącym przedmiotem niniejszej interpretacji ogólnej informuję,
iż dokonana wykładnia przepisów prawa podatkowego nie wywołuje
konsekwencji wobec rozliczeń pomiędzy wspólnotą mieszkaniową a
właścicielami lokali dokonanych uprzednio w sposób odmienny od wyżej
przedstawionego.